Sırbistan’da bir çiftçiyle tanıştım ve enteresan şeyler anlattı. Bu durumun aslını astarını bilmiyorum ve araştırdığımda da bir şey bulamadım. Konuyla ilgili bilgisi olanlar aydınlatırsa sevinirim.
Bahsettiğim çiftçi, Sırbistan’ın kuzeyinde bir yerlerde buğday yetiştiriyor. Türkiye’nin Sırbistan’dan buğday ithal etmesinden laf açılınca bu konuda kendi hükümetine kızgın olduğunu, Türkiye’nin Sırbistan’ı kullandığını söyledi.
Diyor ki, “dünyanın en çok fındık yetiştiren ülkesi Türkiye. Buna rağmen fındığı işlemek yerine ham ürün olarak sattığı için fındıktan para kazanamıyor. Ferrero gibi firmalar Türkiye’nin fındığını ve Afrika’nın palm yağını yok paraya alıp işliyor, Nutella gibi markalara, iddialı ürünlere çevirerek dünyaya satıyor. Kullanılan fındık Türk fındığı ama Türkiye’nin kazancı, İtalya’nın kazancı yanında devede kulak kalır.
İtalya’nın Türkiye’ye yaptığını, yani Türk hükümetiyle el ele verip Türk fındık çiftçisini sömürmesini Türkiye de buğday konusunda Sırbistan’a yapıyor.
Türkiye bizden buğday alıyor, öğütüp un yapıyor ve bize geri satıyor. Sırbistan’ın neredeyse tüm un ihtiyacı Türkiye’den geliyor. Hükümetimiz bu duruma seyirci kalıyor. Biz bundan nefret ediyoruz. Sırbistan kendi ununu üretemeyecek kadar aciz bir ülke değil. Fakat hükümet Sırp un fabrikalarına destek vereceğine, Türkiye’den un almayı tercih ediyor. Bugün para alan yarın emir alır, Sırbistan tarım sanayiciliğinde Türkiye’nin güdümüne girmek üzere.”
Şimdi bu arkadaş gerçekleri mi anlattı, yoksa muhalif demagojisi mi yapıyor anlamadım. Hoş, kendi hükümetine muhalif olan bunu bana niye anlatsın.
Ama adam haklıysa da Türkiye çok başarılı bir strateji kurmuş anlamına gelir ve bizimkiler kusura bakmasın da tarım politikaları bu kadar kötü yönetilen bir ülkeden öyle bir vizyon bekleyemem ben.
O nedenle bu işin aslını çok merak ediyorum.
Mayıs 2019, Novi Sad, Sırbistan
