İpek Yolu özel bir rota. Tarih boyunca büyük çekişmelere sahne olmuş, dünya ticaretine yön vermiş. Şimdi deniz yoluna yenilmiş olsa da ticaret tarihindeki yeri çok kıymetli.
Dünya turu projemizde öncelikle İpek Yolu’nu gidip gelerek hem hazırlayacağımız aracın çöllerde ve soğuk iklimlerdeki tepkilerini ölçeceğiz, hem de geçmişteki büyük tüccarlara ve Orta Asya’daki atalarımıza selam vereceğiz.
Niyetim güney rotasından gidip kuzey rotasından geri dönmek.
Plan: Van’da Kapıköy sınır kapısından İran’a girip Tebriz, Tahran, İsfahan üzerinden Meşhed’e ulaşıyoruz. İpek Yolu Türkmenistan üzerinden geçiyor ancak Türkmenistan, Türkiye vatandaşlarına vize konusunda büyük uyuzluklar yaptığı için muhtemelen giremeyeceğiz ve rotayı doğuya, Afganistan’a çevireceğiz.
Afganistan riskli bir ülke. Taliban’la takışmadan, mayına basmadan ülke içinde 1.300 km yol gitmemiz lazım. Herat, Kabil, Mezar-ı Şerif üzerinden devam edip Tirmiz’den Özbekistan’a giriyoruz. Buhara, Semerkand ve Taşkent yapıyoruz. Ahir zaman insanlarının kıymetini bilemediği büyükler var oralarda. Onlara selam veriyor ve İpek Yolu’ndan azıcık saparak maceranın içine dalıyoruz: Pamir Yaylası!
Taşkent’ten güneye salınıp Tacikistan’a giriyor, Duşanbe’de mola veriyor ve Pamir Dağlarına yollanıyoruz. 4.600 metre ortalama rakımda, hiç asfalt yüzü görmeden, kar ve çamurla boğuşarak tam 1.300 km yol yapıyoruz. Kulob’dan başlıyor, Rüşhan ve Bulunkul’dan dolanarak Osh’a ulaşıyoruz.
Şimdi sorun büyük. İpek Yolu burada Doğu Türkistan’a girip Kaşgar ve Hotan üzerinden Çin’e devam ediyor. Ancak Doğu Türkistan Çin işgali altında ve Çinlilerin bölgeye Türkiye plakalı bir aracın girmesine izin vereceklerini sanmam. Girerse de sağ çıkamaz. O nedenle risk almıyor, Kaşgarlı Mahmut’a bir Fatiha okuyup Taklamakan Çölü’ne uzaktan el sallıyor ve kuzeye yönelerek Kırgızistan’a giriyoruz.
Kırgızistan’a girerek İpek Yolu’nun kuzey rotasına katılmış olduk. Bişkek ve Issık Göl’e selam verip Kazakistan’a, Almatı’ya devam ediyoruz. Doğu Türkistan sınırları boyunca ilerliyor ve Rusya sınırına varıyoruz.
Kazakistan’dan Moğolistan’a sınır kapısı yok. Mecburen Rusya’ya gir çık yaparak Moğolistan’a giriyoruz ve doğruca Ulanbator’a ulaşıyoruz. Ertesi gün kahvaltıda çift porsiyon yürek yiyoruz ve macera başlıyor.
Dalanzadgad yönüne gazlayarak Gobi Çölü’ne dalıp, Sevrei ve Bayanhongor üzerinden tam bir tur atarak çölü fethediyoruz. Sonrasında güneye yönelerek Çin‘e giriyor, İpek Yolu’nun son durağı Changan’a varıyoruz.
Çin’i sevmediğimiz için çok dolanmaya gerek yok. Güney Kore feribotu için doğruca Qingdao’ya gazlıyoruz, feribota atlıyor ve 18 saatte Güney Kore’nin Incheon limanına iniyoruz. Güney Kore’de bir hafta takıldıktan sonra Busan limanından feribota alıyor, 12 saatte Japonya’nın Fukuoka limanına iniyoruz.
Fukuoka’dan kuzeye doğru yol uzun. Sushileri yuta yuta Hiroşima’dan kuzeye doğru çıkıyor, Kobe’de bir biftek yiyor, Hiroşima, Tokyo, Fukuşima derken 10 günde Sapporo’ya ulaşıyoruz. Burada feribota atlayarak 2 günde Rusya’nın Vladivostok limanına iniyoruz.
Bundan sonrası sadece Rusya. Vladivostok’tan kuzeye yollanıyor ve Yakutsk’ta -70 derecelerde yaşayan Yakut Türklerine bu işi nasıl başardıklarını soruyoruz. Sonrasında Irkutsk üzerinden devam ederek Novosibirsk’te İpek Yolu’nun kuzey rotasıyla buluşuyor ve rotadan hiç ayrılmadan Omsk, Çelyabinsk, Kazan, Moskova üzerinden Minsk’e, oradan da Ukrayna, Romanya ve Bulgaristan üzerinden İstanbul’a geri dönüyoruz.
Avrupa’yı çayla, porselenle, ipekle tanıştıran, geçtiği şehirleri ihya eden, nice savaşlara sahne olan, insanların deve kervanlarıyla aştığı, kervansaraylarda konakladığı İpek Yolu’nu güney rotasından gidip kuzey rotasından dönerek tamamlamış oluyoruz.
Gidiş: 24.000 km.
Dönüş: 15.000 km.
Ülke Sayısı: 16
Süre: Günde ortalama 250 km yol yapsam yaklaşık 6 ay.
Olur mu bu iş?
Mart 2021, İstanbul
