Yılda kişi başına düşen ortalama kullanılabilir su miktarına göre ülkeler şöyle sıralanıyor:
1.000 m³ ve altı: Su fakiri
1.000 – 3.000 m³: Su sıkıntısı çeken
3.000 – 10.000 m³: Yeterli suyu olan
10.000 m³ ve üzeri: Su zengini
Türkiye, 1.350 m³ ile su sıkıntısı çeken ülkeler sınıfında. Hızla artan eğitimsiz nüfus ve çevreyi zerrece umursamayan fabrikalar yüzünden çok yakında su fakiri ülkeler sınıfına ineceğiz.
Bakın bu iş parayla pulla düzelecek bir iş değil. “Benim param var, vururum artezyeni,” diyemezsiniz çünkü toprak altında su yerine çamur bulacaksınız.
Kuraklık dediğimiz şey meteorolojik kuraklıkla başlar. Yağmur yağmaz, dengesiz yağar, faydadan çok zarar getirir. Şehir insanı bu durumu kuraklık olarak değil “lan hava da ne acayip ya” şeklinde tanımlar.
Meteorolojik kuraklık, iki kuraklığa neden olur:
1. Tarımsal kuraklık: Toprakta bitkilerin ihtiyacını karşılayacak su kalmaz, tarım ürünlerinde kıtlık meydana gelir. Şehir insanı bu durumu “domates 10 lira olur mu amk” olarak tanımlar.
2. Hidrolojik kuraklık: Su kaynakları azalır, nehir ve göl seviyeleri düşer. Artık işin ucu insanlara dokunmaya başlamıştır. Şehir insanı bu durumu “barajlarda su seviyeleri düşmüş” diye tanımlar.
Karadeniz’in göllerini, şelalelerini göstererek su zengini bir ülke olduğumuza inandırdılar bizi eskiden beri. Yok öyle bir şey. Türkiye’de yeterli su yok. Ancak ne şehirlisi ne köylüsü, ne alimi ne cahili bu durumun farkında değil. Kuraklık dendiğinde aklımıza sadece baraj seviyesi geliyor.
Yeraltı sularını düşünen yok. Bilinçsiz sulama yüzünden Konya’nın her yanında obruklar oluşuyor, gazetelerde “vay be” diye haber olup geçiyor. Şehir komple yerin dibine geçmeden de kimse bir şey yapmayacak.
Susuz ovalarda artezyenle çeltik yetiştirmeye çalışanlar var. Fabrikalar arıtılmamış atık suları şarıl şarıl boşaltıyor nehirlere.
Hızla azalan yeraltı sularının farkında değiliz. Çok değil 5-10 sene sonra su diye kıvranacağız. Su yoksa hayat yok. Şişede buz gibi su da yok, domates de yok, ekmek de yok. Yok.
Ona göre davranın.
Kasım 2021, Çanakkale
