Bir aralar araçla yurtdışına çıkarken “triptik” diye bir evrak gerekirdi, ihtiyarlar bilir 🙂
İngilizceden berbat bir şekilde çevrilmiş bir evraktı bu. Orijinal adı “trip ticket” ve bunu “gezi bileti” diye çevirmek daha mantıklı. Bizimkilerin kolayına gelmiş, triptik demişler. Türkiye’de triptik, Orta Doğu ülkelerinde trip ticket, diğer birçok ülkede carnet de passage olarak anılan bu karnenin resmi adı “Carnet de Passage en Douane (CPD).
Bu karne, geçici gümrük belgesi olarak kullanılıyor. Bir nevi araç pasaportu diyebiliriz. Yani aracınızı ülkeye geçici olarak soktuğunuzu, ülkede bırakmayacağınızı, satmayacağınızı, karne süresi dolmadan ülkeden çıkaracağınızı bildirmiş oluyorsunuz. Eğer CPD yoksa aracın gümrük bedelini ödemeniz ve ülkeden ayrılırken geri almanız gerekiyor ki ülkeden ülkeye değişmekle birlikte iade süreci aylar sürebiliyor.
Pasaport gibi bir evrak bu. CPD isteyen ülkeler aynı pasaporttaki gibi sınır kapılarında mühür vuruyorlar, istemeyenler zaten sormuyorlar. İşin tatsız yanı sadece bir yıllık olarak veriliyor, öyle 10 yıllık alayım da kafam rahat olsun diyemiyoruz. Zaten bir yıldan uzun turlara gidebilen de ne bileyim…
Karneyi vermeye yetkili kuruluşlar Uluslararası Otomobil Federasyonu (FIA) ve Uluslararası Turizm Birliği (AIT). Bu ortaklığın 124 ülkede 230 ofisi var ve Türkiye’deki yetkili kuruluş Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu (TTOK). Yani karneyi henüz Türkiye’deyken temin edebiliyoruz. Ki böyle olması şart, zira kendi evraklarımızı teslim ettikten sonra karnenin çıkması için bir ay kadar bekleyebiliyoruz. Öyle sınır kapısında alınacak bir belge değil.
Fiyatlara gelince, CPD için iki ödeme yapılıyor. Biri karne, diğer teminat bedeli. Karne bedeli olarak TTOK 400 TL alıyor, teminat olarak da 500 $ yatırıyoruz. 400 TL yalan oluyor ama teminatı ülkemize dönünce geri alıyoruz.
Sözün özü, rotaları planlarken CPD isteyen ülkelere dikkat etmek ve hazırlığı ona göre yapmak lazım.