Tarihteki Makedonya, yani Büyük İskender ve II. Filip gibi efsane krallar çıkaran Argead Hanedanlığının merkezi olan Makedonya, eski Yugoslavya’nın bir kısmını ve bugünkü Yunanistan Bulgaristan’ın bazı bölgelerini kapsıyordu.
Yugoslavya yıkılınca bölgedeki herkes birer milliyet seçip mini mini ülkeler kurdular. Üsküp civarındaki arkadaşlar da Makedonluklarını ilan edip Makedonya diye ülke kurmaya çalıştılar ama Yunanistan dedi ki “olmaz!”
Sebep?
“Çünkü bizde de Makedonya diye bir bölge var. Bunlar bu ismi alırlarsa yarın bizden toprak isterler. Hem Büyük İskender de Yunanlıydı, bunlara yedirmeyiz. Makedonluğu bunlardan öğrenecek değiliz. Bunlaaağr! Makedonluk bilmezleeeer! Makedonya olamazlaaaar!”
Gördüğünüz gibi Yunanistan milliyetçisi sadece baklavanın, yoğurdun değil Makedonluğun da patentini almaya çalışıyor.
Garibim Makedonya biraz kem küm etse de NATO üyesi Yunanistan bu ismin kabul edilmemesi için epey diretti. Sonuçta kendi halkının ve Türkiye dahil 130 civarında ülkenin Makedonya Cumhuriyeti dediği, BM ve 17 ülkenin böyle isim olmaz dediği, diğer ülkelerin de pek sallamadığı bir durum çıktı ortaya.
O yüzdendir ki Avrupa’da bu ülke FYROM olarak anılır. (Former Yugoslav Republic of Macedonia, yani Eski Yugoslav Cumhuriyeti Makedonya). İsminde artık var olmayan bir ülkenin adı geçen tek ülke. Şaka değil, gerçek. Diplomatik komedi.
Makedonya İskender’in torunu olduğunu ispatlamak için yemedi içmedi, ülkenin her yanına antik tapınaklara benzer yapılar, Büyük İskender heykelleri falan dikti.
Lastik yardıran, aks kırdıran yollarına bakmadan çoluk çocuğun rızkını İskender heykellerine harcadılar.
Ama bir türlü kabul ettiremediler Makedonluklarını. Çünkü bu işler heykelle değil, diplomasiyle yürüyor.
Yıllardır dalaşıp duruyorlardı, sonunda anlaşmışlar. 9 Ocak’ta referandum yapmışlar, Yunanistan’dan da onay almışlar, ülkenin yeni adı “Kuzey Makedonya Cumhuriyeti” olacakmış artık.
Şimdi oturup bayraktan tabelaya, ülkenin tüm kurum kimliğini yenileyecekler. Zamanında sohbet ettiğim bir Macar, “önemli olan ülke kurmak değil, devlet olabilmek, bunlar devlet falan değil” demişti Doğu Avrupa ülkeleri için. Haklıymış.
Nisan 2019, Üsküp, Makedonya